مقاله

عسل طبیعی و خواص آن

استانداردهای عسل طبیعی

عسل طبیعی و خواص آن

عسل طبیعی و خواص آن | بدون شک شما هم در مورد خواص عسل طبیعی چیز‌های زیادی شنیده یا خوانده‌اید. خاصیت هایی که گاهی تعداد آن‌ها آنقدر زیاد است که حتی شمارش آن‌ها هم سخت می‌شود چه برسد به اینکه آن‌ها را باور کنیم! درمان سرطان، درمان سرماخوردگی و آنفولانزا، درمان بیماری‌های قلبی و عروقی، درمان ناراحتی‌های کبدی و… تنها بخشی از این موارد هستند.

اما آیا عسل طبیعی همه فوایدی که برای آن برمی‌شمارند را داراست یا اینکه در مورد این ماده اغراق شده است؟

در این مطلب قصد داریم تا با نگاهی واقع‌بینانه و علمی، به بررسی جامع عسل طبیعی و خواص عسل بپردازیم تا شاید به شما برای مصرف موثرتر و بجای آن کمک کند و از انتظارات عجیب و غریب از این ماده کاسته شود.

✔ این نکته را در نظر داشته باشید که اگر قصد خرید عسل برای بهرمند شدن از خواص درمانی آن را دارید حتما آن را به صورت خام و از یک زنبوردار و یا فروشنده معتمد با برگه آزمایش تهیه کنید. عسل‌های تقلبی موجود، نه تنها به سلامت شما کمک نمی‌کنند بلکه ممکن است باعث بیماری‌های جدی نظیر دیابت شود.

عسل طبیعی و خواص آن

عسل طبیعی و خواص آن

فاکتورها و استانداردهای عسل طبیعی

از آنجایی که قرار است در این مطلب در مورد خواص عسل طبیعی صحبت کنیم پس بهتر است ابتدا بدانیم به چه عسلی، عسل طبیعی گفته می‌شود و عسل باید چه فاکتورها و استانداردهایی داشته باشد تا به آن طبیعی بگویند.

همانطور که در مطلب نحوه تشخیص عسل طبیعی گفتیم، تنها راه علمی و دقیق شناخت عسل طبیعی آزمایش عسل در یک آزمایشگاه معتبر است.

برای شناسایی طبیعی بودن عسل، فاکتورهای مختلفی مورد آزمایش قرار می‌گیرد که از مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

  • ساکارز: این فاکتور نشان‌دهنده این است که آیا به زنبور تغذیه مصنوعی داده شده است یا خیر
  • پرولین: پرولین یک آمینو اسید است که در گرده گیاهان وجود دارد و وجود آن در عسل نشان‌دهنده این است که زنبور از گل تغذیه کرده است.
  • دیاستاز: دیاستاز یکی از آنزیم‌های مهم موجود در عسل است که توسط زنبور وارد عسل می‌شود و وجود آن در عسل نشان‌دهنده‌این است که عسل توسط زنبور تولید شده است. (بخش زیادی از خواص عسل را به آنزیم‌های آن نسبت می‌دهند.)
  • نسبت فروکتوز به گلوکز: این فاکتور نشان می‌دهد که به زنبور تغذیه مصنوعی غیر ساکارزی مانند شربت گلوکز داده نشده است.
  • HMF: این فاکتور نشان می‌دهد که عسل حرارت داده نشده است و برای طولانی مدت نگهداری نشده

نکته مهمی که باید به آن دقت شود این است که هنگام خرید عسل طبیعی باید تمامی این فاکتورها مد نظر قرار گیرد تا اثباتی بر طبیعی بودن عسل باشد و نباید تنها به یک فاکتور، مثلا ساکارز عسل توجه کرد.

برای روشن شدن موضوع یک نمونه برگه آزمایش عسل طبیعی را برای شما می‌آوریم تا حد استاندارد هر یک از موارد بالا را بدانید.

اگر عسل تمامی فاکتورهای بالا را با موفقیت پاس کرد به آن عسل طبیعی باکیفیت گفته می‌شود. و ما هم زمانی که از خواص عسل صحبت می‌کنیم منظورمان عسلی است که در یک آزمایشگاه معتبر، طبیعی بودنش اثبات شده باشد.

ترکیبات مهم عسل طبیعی

قطعا شناخت ترکیبات یک ماده به ما در درک خواص و فواید آن نیز کمک می‌کند در مورد عسل طبیعی نیز این موضوع صدق می‌کند.

به طور کلی بیش از ۹۰ درصد از وزن خشک عسل را قندها تشکیل می‌دهند و مابقی آن را آب، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنزیم‌ها شامل می‌شود.

موارد زیر برای هر ۱۰۰ گرم عسل طبیعی است

بسته به اینکه زنبور از شهد چه گیاهی تغذیه کرده باشد و عسل برای کدام منطقه‌ جغرافیای باشد مقادیر بالا می‌تواند در یک بازه متغیر باشد. به عنوان مثال ممکن است درصد ترکیبات عسل آویشن با درصد ترکیبات عسل کنار کاملا متفاوت باشد.

اما پیش از آنکه به فواید عسل طبیعی بپردازیم بهتر است برای فهم بهتر موضوع، با هم روند و نحوه‌ی استفاده درمانی از عسل در طول تاریخ را مرور کنیم.

استفاده‌ از فواید عسل در طول تاریخ

عسل از دوران‌های قدیم مورد توجه و استفاده‌ی انسان‌ها بوده است و از آن به عنوان یک ماده‌ی غذایی مهم و تنها منبع قند (کربوهیدرات‌شان)، استفاده‌ می‌کرده‌اند.

از اولین استفاده‌های عسل برای درمان و سلامت انسان‌، می‌توان به درمان زخم‌ها توسط سومری‌ها در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح اشاره کرد.

بر اساس نوشته‌های کتابی به نام (آشتانگا هاریدایا) که قدمت آن به ۵۰۰ سال قبل از میلاد می‌رسد، عسل می‌تواند بر علیه بسیاری از بیماری‌ها به ویژه تمیز نگه‌داشتن زخم‌ها و درمان عفونت‌های داخلی و خارجی کمک کند.

خواص عسل طبیعی در طب سنتی چین نیز مورد توجه بوده است به طوری که عسل در حدود ۲۰۰۰ سال پیش در چین در درمان بسیاری از بیماری‌ها استفاده می‌شده است، که معمولا به همراه زهر زنبور، گرده گل، بره موم، ژل رویال و یا دارو‌های گیاهی دیگر مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

در طب اسلامی نیز زکریای رازی در حدود ۱۰۰۰ سال پیش عسل را مهمترین درمان برای بیماری سل معرفی کرده است.

در یونان نیز خواص عسل مورد توجه بوده است، به طوری که آن‌ها معتقد بودند که استفاده منظم و روزانه از عسل باعث افزایش طول عمر می‌شود.

اگر چه عسل قرن‌هاست که در طب سنتی جایگاه ویژه‌ای داشته است و برای مشکلات کبدی، قلبی عروقی و دستگاه گوارش مورد استفاده بوده است اما به دلیل عدم حمایت علمی، در طب مدرن کاربرد محدودی دارد.

با این وجود از چند دهه قبل خواص عسل توسط چندین گروه تحقیقاتی تحت آزمایش‌های بالینی قرار گرفته است و برخی از فواید آن مشخص شده است.

لازم به ذکر است که خواص عسل بسیار وابسته به نوع گیاهی است که زنبور از شهد آن می‌نوشد. در نتیجه بسته به اینکه زنبور از چه گیاهی تغذیه کرده باشد خواص آن نیز متفاوت خواهد بود، اما برخی از این خواص در بین تمامی عسل‌ها مشترک هستند که در ادامه به شرح آنها خواهیم پرداخت.

خواص عسل برای درمان بیماری ها

همانطور که در ابتدای مطلب گفتیم خواص برشمرده شده برای عسل طبیعی در منابع مختلف آنقدر زیاد است که گاهی یک کتاب کامل را به آن اختصاص داده‌اند. اما باید توجه داشته باشیم که بسیاری از این خواص هرگز مورد آزمایش قرار نگرفته‌اند و به همین دلیل فاقد ارزش علمی هستند.

در ادامه به برخی از مهمترین فواید عسل که از نظر علمی برای آن‌ها شواهدی وجود دارد اشاره خواهیم کرد.

۱. فواید عسل برای سلامت قلب و عروق

مشکلات قلبی عروقی یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در بین افراد است که سالانه هزینه‌های زیادی برای درمان آن می‌شود و داروهای تجویزی نیز معمولا با عوارض جانبی همراه هستند.

تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف عسل باعث کاهش میزان کلسترول کلی و همچنین کلسترول‌های بد (LDL) می‌شود و از انعقاد خون و تجمع پلاکت‌ها که عامل اصلی در ایجاد بیماری‌های قبلی است جلوگیری می‌کند، علت این خاصیت عسل را می‌توان آنتی اکسیدان‌ها، فلاونوئیدها و پلی فنولیک‌های موجود در عسل دانست.

همچنین بخش زیادی از وزن خشک عسل را قند‌های ساده (منوساکارید‌ها) تشکیل می‌دهند که بسیار راحت تجزیه و جذب بدن می‌شوند. همین عامل باعث می‌شود تا انرژی مورد نیاز قلب به سرعت تامین شود و به سلامت آن کمک کند.

علاوه بر این یکی دیگر از خواص عسل طبیعی این است که باعث تقویت و تحریک قلب و گشاد شدن رگ‌ها می‌شود که نتیجه‌ی آن افزایش جریان خون در شریان‌ها و انشعاب‌های بدن است.

عسل طبیعی فشار مایعات بدن را متعادل می‌کند و باعث تنظیم فشار خون و جلوگیری از سکته قلبی می‌شود.

عسل باعث تقویت قلب در بیمارانی که دچار ضعف قلب هستند می‌شود. از آنجایی که قلب نوعی عضله مانند سایر عضلات است، عسل می‌تواند انرژی مورد نیاز عضلات خسته را تامین کند. 

دکتر ج – ن توماس، نشریه لانست

۲. بهبود سرفه و گلودرد ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا

اگر چه عسل و البته هیچ ماده‌ دیگری نمی‌تواند درمان سرماخوردگی و آنفولانزا باشد، اما می‌تواند به بهبود سرفه‌ها و گلودرد ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا کمک کند.

در پژوهشی که در اوکراین انجام شد، محققان به این نتیجه رسیده‌اند که کسانی که منظم و روزانه عسل طبیعی مصرف می‌کنند، احتمال کمتری دارد تا دچار بیماری‌هایی نظیر آنفولانزا، التهاب ریه و سایر بیماری‌های ویروسی شوند.

در توضیح این مورد باید گفت که مصرف عسل باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شده و از بروز بیماری‌های اینچنینی جلوگیری می‌کند. در این بین عسل آویشن یکی از بهترین عسل‌ها برای مشکلات مجاری تنفسی است، که علت آن‌ هم مقادیر بالای آنتی اکسیدان موجود در این عسل است.

از آنجایی که افراد دچار سرفه و یا گلودرد نمی‌توانند به صورت مستقیم از عسل استفاده کنند، بهتر است یک قاشق از آن را در یک لیوان آب ولرم حل و سپس میل کنند.

۳. موثر در بهبود زخم معده

مشکلات معده آنقدر مختلف و شایع است که بعید است شما یا یکی از افراد خانوادتان دچار یکی از آن‌ها نباشید. نفخ معده، زخم معده، رفلاکس معده و عفونت معده از مهمترین مشکلات معده به شمار می‌آیند که عسل می‌تواند مرهم مناسبی برای آنها باشد.

عسل، یکی از قوی‌ترین مهارکننده‌ها بر ضد التهابات گوارشی و زخم‌های معده‌ای است که توسط باکتری به وجود آمده اند. اگر چه رژیم غذایی نامناسب عاملی مهم در ایجاد زخم معده است اما باکتری هلیکو‌پیلوری یکی از عوامل اصلی در ایجاد این عارضه است.

در تحقیقی که در سال ۲۰۱۶ انجام شد محققان به این نتیجه رسیدند که عسل خاصیت ضد باکتریایی و ضد میکروبی دارد و می‌تواند هلیکوباکتر پیلوری که عامل ایجاد زخم معده است را از بین ببرد.

پیشنهاد می‌شود برای بهرمند شدن از خواص عسل برای بهبود زخم معده، از محلول عسل و آب ولرم استفاده شود. استفاده از این ترکیب قبل از خواب باعث می‌شود که اسید معده به حالت مطلوب خود برسد و افراد دچار حمله‌های معده‌ای نشوند.

۴. خواص عسل طبیعی برای رفلاکس معده

رفلاکس معده یا ترش کردن نیز یکی دیگر از مشکلات شایع معده است. در مقاله‌ای که توسط مجله تحقیقات پزشکی هندوستان به چاپ رسیده است عسل به چند علت می‌تواند رفلاکس معده را کاهش دهد.

  • عسل هم خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارد و هم می‌تواند فعالیت رادیکال‌های آزاد را کنترل کند. ریفلاکس معده ممکن است تا حد زیادی به علت رادیکال‌های آزادی باشد که به سلول‌های دستگاه گوارش آسیب می‌رسانند و عسل می‌تواند از این امر جلوگیری کند.
  • به علت خواص ضدالتهابی عسل، ممکن است استفاده از آن باعث کاهش التهاب مری شود
  • بافت عسل به آن اجازه می‌دهد تا یک پوشش مخاطی مانند بر روی مری ایجاد کند و باعث تسکین رفلاکس شود.

نکته مهم: عسل به عنوان یک ماده طبیعی می‌تواند در کنار سایر روش‌های درمان برای معده مفید واقع شود. ضمن آنکه خود عسل به علت فروکتوز بالایی که دارد ممکن است به طور کامل جذب نشود و باعث ایجاد نفخ و گاهی دل‌درد شود. پس در استفاده از آن زیاده‌روی نکنید.

۵. التیام زخم‌ها و سوختگی‌ها با عسل

همانطور که در ابتدای این مقاله نیز گفته شد از اولین فواید عسل که مورد استفاده فرهنگ‌های مختلف بوده است، استفاده از آن به عنوان یک ضماد مناسب برای التیام زخم‌ها و سوختگی‌ها بوده است.

عسل تقریبا برای انواع زخم و سوختگی مانند سایش، آبسه، واریس، جذام، سوختگی و… مورد استفاده قرار می‌گیرد. گفته می‌شود روس‌ها و آلمانی‌ها در جنگ جهانی اول از عسل برای بهبود سریع‌تر جراحات و سوختگی‌ها استفاده می‌کرده‌اند.

به طور کلی رطوبت کم عسل در کنار فشار اسمزی زیاد و اسیدی بودن آن باعث توقف فعالیت‌های عوامل عفونت‌زا و میکروب‌ها می‌شود.

عسل به علت ساختار صمغی مانند خود و همچنین قابلیت شستشوی آسانی که دارد، در بهبود انواع سوختگی و اگزما بسیار مناسب است. قراردادن آن بر روی پوست سوخته شده باعث می‌شود که از ورود و برخورد هوا با پوست و تاول زدن آن جلوگیری شود و درد را کاهش دهد.

نحوه‌‌ی استفاده: کافی است مقداری عسل بر روی محل زخم یا سوختگی بمالید (تمامی سطح را بپوشاند) و آن را با گاز استریل ببندید و هر روز پانسمان را عوض کنید.

۶. خاصیت عسل برای آکنه و جوش های پوستی

اگر چه وراثت و همچنین رژیم غذایی از عوامل موثر در ایجاد آکنه یا جوش صورت و بدن است، اما این مشکلات معمولا زمانی ایجاد می‌شود که غدد روغنی پوست تحریک شده و بیش از حد ترشح شوند یا اینکه فعالیت‌های باکتری‌های روی سطح پوست افزایش یابد.

خواص ضد التهابی عسل طبیعی می‌تواند تورم و قرمزی جوش ها را کاهش دهد، همچنین خواص ضد باکتریایی عسل سبب می‌شود تا سطح باکتری‌های موجود روی پوست کاهش و به میزان تعادل برسد و به این طریق به درمان آکنه و یا پیشگیری از آن کمک می‌کند.

استفاده از عسل به ویژه برای پوست صورت باعث می‌شود تا منافذ پوست از چربی‌های اضافی پاک و تمیز شود، همین منافذ بسته شده هستند که در صورت عدم مراقبت علت اصلی آکنه و جوش‌های صورت هستند.

نحوه استفاده: برای اینکه بدانید چطور از عسل برای درمان مشکلات پوستی خود استفاده کنید پیشنهاد می‌کنیم مطلب ماسک عسل را حتما مطالعه کنید. چرا که بسته به این که پوست شما از چه نوعی است، نوع ماسک استفاده شده نیز متفاوت خواهد بود.

اما اگر قصد دارید از عسل به تنهایی برای ماسک استفاده کنید، کافی است مقداری عسل طبیعی را روی پوست خود بمالید و بعد از ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن را با آب ولرم بشویید.

۷. خواص عسل برای دیابت

افراد دیابتی و خانواده‌هایشان همیشه یک سوال مهم در مورد عسل دارند و آن هم این است که آیا افراد دیابتی می‌توانند عسل مصرف کنند؟

اگر بخواهیم پاسخ این سوال را در یک کلمه خلاصه کنیم جواب آن بله است. افراد دیابتی هم می‌توانند بسته به درجه قند خون خود و این که چقدر کنترل شده است از عسل استفاده کنند. البته باید آن را جایگزین قند مجازشان کنند. اما آیا عسل برای این افراد خواصی هم دارد؟

در سال ۲۰۰۴ یک مطالعه نه چندان گسترده بر روی عسل و شکر و تاثیر آن‌ها بر روی سطح قند خون انجام شد. نتایج نشان داد که محلول ۷۵ گرمی از عسل چه در افراد داری دیابت و چه در افرادی که اصلا دیابت ندارند بعد از ۳۰ دقیقه سطح قند خون را بالا می‌برد، اما این میزان نسبت به محلول ۷۵ گرمی شکر کمتر است.

اما نکته اینجا بود که بعد از گذشت دو ساعت از آزمایش، قند خون افرادی که عسل مصرف کرده بودند در سطح پایینتری از کسانی که قند مصرف کرده بودند قرار گرفت.

همچنین در مطالعه‌ای که در کشور خودمان بر روی ۴۸ بیمار دیابتی نوع۲ به مدت ۸ هفته به منظور شناسایی فواید عسل برای دیابت انجام شد نتایج زیر حاصل شد.

این بیماران به صورت رندوم در دو گروه قرار گرفتند. گروه اول به مدت هشت هفته با عسل تغذیه شدند و گروه دوم با عسل تغذیه نشدند. در پایان با اندازه گیری قند خون ناشتا در این دو دسته نشان داده شد که اختلافی بین قند خون گروهی که عسل مصرف کرده بودند و گروهی که عسل مصرف نکردند وجود نداشت.

نکته مهم: بیماران دیابتی باید حتما قبل از گنجاندن عسل در برنامه غذایی خود با پزشک خود مصرف کنند. چون میزان مصرف بسیار وابسته به درجه بیماری است.

۸. فواید عسل در زمان بارداری

از آنجایی که عسل خام دارای اسپور‌هایی است که می‌تواند باعث مسمومیت کودکان زیر یکسال شود. این نگرانی برای خانم‌های باردار وجود دارد که مصرف عسل در بارداری مضر است؟

در جواب به این سوال به صورت خلاصه باید گفت که خیر، عسل برای این دسته افراد هیچ ضرری ندارد. مادران باردار می‌توانند بدون نگرانی عسل مصرف کنند و مطمئن باشند که مشکلی برای جنین آنها پیش نخواهد آمد. اما آیا مصرف عسل در این دوران خاصیتی هم دارد؟

  •  کاهش آلرژی‌های فصلی: عسل، اگر از نوع طبیعی و خام آن باشد به علت داشتن مقادیری از گرده گل در داخل خود، می‌تواند حساسیت‌های فصلی دوران بارداری را کاهش دهد. همچنین برخی از مطالعات نشان می‌دهد که عسل می‌تواند به بهبودی آسم و بیماری‌های دستگاه تنفسی نیز کمک کند.
  •  کمک به بهبود خواب: یک قاشق عسل که در یک لیوان شیر گرم حل شده باشد می‌تواند به شما در یک خواب راحت کمک کند. خانم‌های بارداری که با بی‌خوابی و استرس دست و پنجه نرم می‌کنند، می‌توانند شب‌ها قبل از خواب این شیر عسل را بنوشند تا راحت‌تر بخوابند.
  • تقویت سیستم ایمنی بدن: برخی از مطالعات نشان می‌دهد که عسل می‌تواند با تحریک سیستم ایمنی بدن باعث تقویت آن شود و به این شکل بدن را در مقابل بیماری‌ها محافظت کند. این بخصوص برای زنان باردار بسیار مهم است تا در طول دوران بارداری، با حفظ سلامت خود، نیاز به مصرف دارو‌های شیمیایی پیدا نکنند.

۹. بهبود بیماری های کبدی و کبد چرب

یکی دیگر از خواص عسل طبیعی کمک به بهبود مشکلات کبدی است که در اکثر جوامع به خاطر رژیم غذایی نامناسب شایع است.

 

به طور کلی بهبود مشکلات کبدی با عسل به سه طریق اتفاق می‌افتد.

۱. اثرات آنتی اکسیدانی عسل

عسل با داشتن منابع غنی از آنتی اکسیدان‌ها مثل (پلی فنول‌ها، فلاونوئید‌ها، ویتامین C و منوفنولیک‌ها) می‌تواند از کبد در برابر استرس‌ها اکسیداتیو و آسیب‌هایی که به سلول‌های کبدی وارد می‌کند محافظت کند.

به عنوان مثال صفرا یک مایع گوارشی است که در کبد ساخته می‌شود و از مجاری صفراوی مخصوصی که در بدن وجود دارد در کیسه صفرا جمع می‌شود. این ماده به انسان در هضم غذا کمک می‌کند. یکی از مشکلات کبدی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد دچار سنگ صفرا شود و یا به وسیله التهاب و تومور این مجاری صفراوی مسدود شود.

مطالعات نشان می‌دهد که مصرف عسل باعث پاکسازی کبد شده و کبد را از بروز چنین مشکلاتی محافظت می‌کند.

همچنین مطالعات نشان می‌دهد که مصرف داروهای ضد دردی مثل پارستامول و استامینوفن در دوزهای بالا می‌تواند باعث آسیب‌های کبدی شود. این در حالی است که خواص آنتی اکسیدانی حاصل از فنولیک و فلاونوئید عسل، کبد را در برابر رادیکال‌های آزاد و آسیب‌های کبدی ناشی از این داروها محافظت می‌کند.

۲. تنظیم سطح قند خون

می‌دانیم که کبد به همراه پانکراس در کنترل قند خون بدن نقش دارند. ذخیره ناکافی گلیکوژن در کبد باعث ترشح هورمون کورتیزول یا همان هورمون استرس می‌شود که این امر در طولانی مدت می‌تواند باعث اختلال در متابولیسم گلوکز، مقاومت به انسولین و کبد چرب شود.

عسل حاوی مقادیر زیادی مواد مغذی، بیوفلاونوئید‌ها و اسیدهای آلی و اسیدآمینه‌هایی مانند پرولین است که در مقایسه با قند‌های تصفیه شده (قند و شکر) به روش دیگری متابولیزه می‌شود (مورد استفاده بدن قرار می‌گیرد) ۷۰ تا ۸۰ درصد از قند‌های عسل را قند‌های ساده مانند گلوکز و فرکتوز تشکیل می‌دهند که به راحتی جذب کبد می‌شوند و به صورت گلیکوژن ذخیره می‌شوند.

مصرف ۱- ۲ قاشق غذاخوری عسل قبل از خواب باعث تغذیه کبد ، تامین انرژی مغز در طول شب می‌شود و کمک به داشتن یک خواب آرام می‌کند.

۳. داشتن باکتری‌های مفید برای بدن

سیستم گوارشی ما میزبان باکتری‌های مفیدی است که برای هضم سالم بسیار مهم هستند. کبدی سالم که تعادل باکتری‌های روده را داشته باشد مقاومت بهتری در برابر آسیب‌ها دارد.

عسل خام منبع بزرگی از باکتری‌های مفید است که حاوی شش گونه باکتری لاکتوباسیل و چهارگونه بفیدوباکتریوم است که می‌تواند سلامت کبد را تقویت کرده و سموم بدن را به طور موثر دفع کند.

۱۰. درمان عفونت لثه با عسل طبیعی

یکی از خواص مهم عسل طبیعی خاصیت ضدباکتریایی آن است که باعث شده با هر نوع عفونت باکتریایی مبارزه کند. عفونت‌هایی که گاهی توسط داروهای شیمیایی نیز قابل درمان نیست.

عفونت‌ لثه نیز یکی از بیماری های شایع در بین افراد است که به علت های متفاوتی مثل سیگار کشیدن، استفاده نادرست از نخ دندان و … ایجاد می‌شود.

چطور از عسل برای عفونت لثه استفاده کنیم؟

۱. یکی از ساده ترین شیوه‌های استفاده از عسل برای عفونت لثه این است که بعد از شستن دهان (مسواک زدن دندان ها) عسل را با انگشت خود به آرامی بر روی محل التهاب مالیده و آن را ماساژ دهید و این کار را سه بار در روز تکرار کنید. این کار به هیچ وجه باعث پوسیدگی دندان‌ها نمی‌شود.

۲. شیوه‌ی دیگری که معمولا در طب سنتی برای برطرف کردن عفونت لثه ها کاربرد دارد مخلوط عسل و سرکه انگور است. به این شکل که هر بار یک قاشق چایخوری از عسل را با یک قاشق غداخوری سرکه مخلوط کنید و بر روی لثه‌های خود بمالید و آن را ماساژ دهید.

تکرار این عمل تا چند بار در روز موجب از بین رفتن عفونت و ترمیم لثه می‌شود و همچنین باعث استحکام لثه ها می‌شود.

همچنین در مراحل اولیه عفونت می‌توان از آب نمک و غرغره آن برای از بین بردن عفونت و التهاب استفاده کرد.

۱۱. فواید عسل برای تقویت کودکان

استفاده از عسل در برنامه غذایی کودکان همواره توصیه می‌شود. در تحقیقی که بین دو گروه از کودکان (یک گروه تغذیه با عسل و گروه دیگر تغذیه با شکر) انجام شد. نتایج زیر به دست آمد.

  • کودکانی که در رژیم غذایی آنها عسل وجود داشته، علاوه بر ساخت سلول‌های خونی بیشتر، وزن گیری بهتری نیز نسبت به کودکان دیگر داشته‌اند. همچنین نوزدانی که عسل در رژیم غذایی آن‌ها وجود دارد کمتر گریه می‌کنند.
  • کودکان تغذیه شده با عسل نسبت به گروه تغذیه شده با شکر، کمتر به بیماری‌های مختلف دچار می‌شوند که علت را می‌توان در تولید سلول‌های خونی بیشتر در این گروه دانست.
  • همچنین گوارش غذا در کودکان تغذیه شده با عسل آسان‌تر صورت می‌گیرد و کمتر به اسهال و استفراغ دچار می‌شوند.
تذکر مهم: به علت احتمال آلودگی کودکان زیر ۱۲ ماه به بوتولیسم توسط عسل، مصرف آن برای این بازه سنی توصیه نمی‌شود، اگر چه مصرف آن برای کودکان بالای ۱۲ماه مشکلی ندارد.

۱۲. مزایای عسل در پیشگیری و بهبود سرطان

بیشتر ما می‌دانیم که ایجاد سرطان یک فرآیند چند مرحله‌ای و چند عاملی است و نمی‌تواند برای آن یک علت واحد تعریف کرد بعضی از این عوامل عبارتند از وضعیت ایمنی پایین، عفونت مزمن، التهاب مزمن، چاقی و البته سبک زندگی و رژیم غذایی

برخی مطالعات نشان می‌دهد که عسل داری فوایدی است که می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کند. همچنین دارای خواص ضد التهابی است که باعث از بین بردن التهاب‌های مزمن می‌شود و به خاطر خواص ضدباکتریایی که دارد از عفونت‌ها جلوگیری می‌کند.

همچنین تحقیقات زیادی (اما نه به طور وسیع) برای شناسایی تاثیر عسل بر روی سرطان‌های مختلفی چون سرطان سینه، کبد، روده، استخوان و همچنین سرطان پروستات انجام شده است که نشان می‌دهد مصرف عسل می‌توان باعث پیشگیری از عامل‌های سرطان‌زا و حتی در بعضی موارد بهبود آن‌ها شود.

۱۳. خاصیت عسل برای تقویت بدن ورزشکاران

عسل به عنوان یک منبع کربوهیدرات عالی برای ورزشکاران و بدنسازان به شمار می‌رود. عسل به طور معناداری ضربان قلب و میزان قندخون را طی فعالیت‌های ورزشی افزایش می‌دهد.

تحقیقات انجام شده بر روی زنان و مردان ورزشکار نشان می‌دهد که مصرف عسل به عنوان یک مکمل غذایی به آن‌ها کمک می‌کند تا در حین انجام تمرینات خود قند خون ثابتی داشته باشند و همچنین قدرت ماهیچه‌های این افراد نسبت به افرادی که از قند استفاده می‌کنند بیشتر خواهد بود.

همچنین کربوهیدارت‌های موجود در عسل، بهترین منبع ذخیره‌ی گلیکوژن در ماهیچه‌هاست. (گلیکوژن نوعی قند ذخیره شده در ماهیچه‌هاست که به عنوان سوخت آماده مصرف برای ماهیچه‌ها عمل می‌کند.)

نکته: میزان مصرف عسل برای بدنسازان و ورزشکاران به زمان مصرف آن و همچنین وزن آن‌ها بستگی دارد. در زیر چهار طریقه‌ی مصرف عسل که بیشترین بازدهی را برای ورزشکاران دارد آورده شده است.

۱. چهار ساعت قبل از ورزش: مصرف ۴ گرم عسل به ازای هر کیلوگرم وزن ورزشکار

۲. دو ساعت قبل از ورزش: مصرف ۱ گرم عسل به ازای هر کیلوگرم وزن ورزشکار

۳. ده دقیقه قبل از ورزش: مصرف ۰.۵ گرم عسل به ازای هر کیلوگرم وزن ورزشکار

۴. مصرف ۳۰ تا ۴۰ گرم عسل در طول زمان ورزش به ازای هر ساعت ورزش کردن

خواص عسل طبیعی برای مردان

بدون شک تمامی خواصی که در بالا برای عسل ذکر شد هم برای مردان و هم برای زنان است اما آیا عسل خواص ویژه ای برای مردان هم دارد.

در مورد خواص عسل برای مردان باید بگویم که برخی از تحقیقات نشان دهنده خواص ویژه‌ای برای مردان هستند که از جمله‌‌ی آن می‌توان به تقویت قوای جنسی مردان اشاره کرد.

عسل حاوی ویتامین‌های گروه B است که تصور می‌شود نقش اساسی در تولید تستوسترون دارد، که یک عامل اساسی در ایجاد میل جنسی است و همچنین تقویت قوای جنسی دارد.

در میان انواع عسل های موجود در بازار عسل کنار به علت داشتن مواد معدنی سرشار و همچنین خواص ویژه‌ای که دارد، معمولا برای تقویت قوای جنسی مردان توصیه می‌شود. این عسل در کشورهای حاشیه خلیج فارس به عنوان عسل جنسی نیز شناخته می‌شود.

خواص عسل طبیعی برای زنان

همانطور که گفتیم تمامی خواص ذکر شده در بالا هم برای زنان و هم برای مردان کاربرد دارد اما در این بین برخی از خواص عسل برای زنان است.

همان طور که گفتیم یکی از فواید عسل برای زنان در دوران بارداری است. مصرف عسل در دوران باراداری سبب بهبود سیستم ایمنی بدن زنان باردار می‌شود و از بروز بسیاری از بیماری‌ها در این دروان حساس جلوگیری می‌کند که در نتیجه‌ی آن سلامت جنین در این دوران است.

همچنین استفاده از عسل در دوران بارداری به علت داشتن خواص آنتی اکسیدانی، سبب می‌شود تا زنان باردار استرس کمتر و خواب بهتری را تجربه کنند.

از طرف دیگر عسل یک تقویت کننده و پاک کننده پوست و مو برای زنان است. که می‌توانند از آن به عنوان یک ماسک خانگی بسیار موثر برای داشتن پوست و موی زیبا استفاده کنند.

خواص عسل های تک گل

همانطور که گفته شد هر عسل بسته به منبع گیاهی که زنبور از آن تغذیه کرده است می‌تواند خواص متنوعی داشته باشد. در زیر خواص برخی از این عسل‌ ها آورده شده است.

عسل تا چه زمانی خواص خود را حفظ می‌کند

اگر چه عسل طبیعی تاریخ انقضا ندارد و حتی بعد چندین سال هم فاسد نمی‌شود اما این به آن معنا نیست که خواص این ماده نیز در طول سالیان تغییر نمی‌کند.

به طور کلی عسل تازه بیشترین میزان آنزیم و مواد موثره‌ی را دارد و هر چه زمان بگذرد میزان خواص عسل کاهش پیدا می‌کند.

معمولا توصیه می‌شود هنگام خرید عسل، دقت داشته باشید که عسل تازه برداشت باشد و یا نهایتا برای یک یا دو سال پیش باشد. چرا که عسل هر چه قدر بیشتر بماند میزان HMF آن، که گفته می‌شود یک ماده سمی است افزایش می‌یابد و عملا خواص عسل طبیعی نیز کاهش می‌یابد.

مضرات احتمالی مصرف عسل

ما در یک مطلب جداگانه به طور مفصل در مورد مضرات احتمالی عسل طبیعی صحبت کردیم و گفتیم که مضرات عسل به سه دسته کلی تقسم می‌شوند.

  • مضرات ناشی از آلرژی
  • مضرات ناشی از مصرف زیاد
  • مضرات ناشی از باکتری ها

۱. مضرات ناشی از آلرژی: مضرات ناشی از آلرژی زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به عسل خام به خاطر وجود گرده گل در آن حساسیت دارد، آلرژی به عسل خام معمولا با علائم چون تنگی نفس، سرگیجه، حالت تهوع، ورم کردن زبان و… همراه خواهد بود که در صورت مشاهده‌ هر کدام از این علائم بهتر است مصرف عسل را قطع و در صورت تشدید علائم به پزشک مراجعه کنید.

۲.مضرات ناشی از مصرف زیاد: همانطور که گفتیم بیش از ۹۰ درصد از وزن خشک عسل را قندها یا همان کربوهیدارت‌ها تشکیل می‌دهند. در نتیجه استفاده بیش از حد از عسل طبیعی می‌تواند باعث اضافه وزن شود.

همچنین استفاده بیش از حد عسل می‌تواند باعث بالا رفتن سطح قند خون در افراد شود و باعث بروز مشکلاتی به ویژه برای افراد دیابتی شود.

۳. مضرات ناشی از باکتری‌های عسل: همواره توصیه می‌شود تا از خوراندن عسل به نوزادان زیر ۱۲ ماه خودداری شود. علت این امر احتمال وجود اسپورهای باکتری به نام Clostridium botulinum در عسل است که می‌تواند برای نوزدان خطرناک باشد. اما معده افراد بزرگسال به راحتی می‌تواند این باکتری را از بین ببرد.

مطالب مرتبط